مدیریت مبارزات سیاسی و انتخاباتی، چگونگی راه اندازی، هدایت و مدیریت یک ستاد انتخاباتی، شیوه ها ی موثر و چگونگی انجام تبلیغات انتخاباتی، مباحثی است که ادبیات گسترده ای دارند.
این نوشته به شما کمک خواهد کرد تا قدرت پیش بینی خود را از رویدادهای پیش رو افزایش دهید و هرچه بهتر آماده ورود به این عرصه گردید . با اینکه فضای سیاسی موجود در هر مبارزه انتخاباتی از اهمیت ویژه ای برخوردار است؛ ولی در بسیاری از موارد، عامل مهمتر(که برنده و بازنده را مشخص می کند) شرایطی است که در هر ستاد انتخاباتی و به صورت پویا رقم میخورد .
یک ستاد موفق، ستادی است که زمان کافی برای شناخت گروه هدف خود صرف کند، پیام روشن و مناسبی داشته باشد و از یک برنامه مناسب و منطقی برای ارتباط با گروه هدف استفاده کند .
یک برنامه انتخاباتی مکتوب، مانند نقشه یک ساختمان، شرایط کلی زمینه سیاسی و استراتژیها و منابع مورد نیاز را تا روز انتخابات مشخص میسازد. روشن است که از این برنامه باید همانند نقشه ساخت یک ساختمان، به عنوان راهنما و مرجع استفاده شود، نه اینکه تنها در هنگام سردرگمی و مشکلات به آن مراجعه شود. به عبارت دیگر، همه چیز باید طبق این برنامه اجرا و سنجیده شود. مسلما شما میتوانید خانه ای را بدون استفاده از هیچ نقشه ای بسازید، ولی بدیهی است که در این کار اشتباهات بسیاری مرتکب خواهید شد؛ پول و زمان و مصالح زیادی اتلاف خواهید کرد و احتمالا در آخر از نتیجه کار راضی نخواهید بود . ورود به عرصه انتخابات نیز بدون یک برنامه مشخص و مکتوب، نتیجه ای شبیه به همین خواهد داشت . هرچند که هر مبارزه انتخاباتی در نوع خود منحصربه فرد است، اما اصول بنیادینی وجود دارند که میتوانند در هر مبارزه انتخاباتی به کار گرفته شوند. این کتاب راهنما به گونهای طراحی شده است که به شما در جهت پیاده سازی این اصول بنیادین در جهت پیشبرد مبارزه انتخاباتی منحصربه فردتان کمک خواهد کرد .
همه نامزدها باید مکررا پیام مجاب کننده ای را به رای دهندگان ارائه دهند . این قانون طلایی سیاست است. پس یک مبارزه انتخاباتی یک فرآیند ارتباطاتی است: اینکه پیام درست را پیدا کنید، گروه مناسب رای دهندگان را برای انتقال پیام تان هدف قراردهید و البته این پیام را بارها و بارها تکرار کنید .
معمولا سیاستمداران بر این باورند که استراتژی پیروز را در دستان خود دارند؛ در حالیکه در واقعیت آنها هیچ گونه استراتژی ندارند و بی هدف دست به انجام یک سری اعمال در مجموع بی معنا می زنند . همچنین، معمولا کاندیدا و مدیر ستاد انتخاباتی تصور می کنند که از یک استراتژی واحد پیروی می کنند، اما تنها بعدها مشخص می شود که تا چه حد نظرشان در مورد استراتژی مطلوب متفاوت یا حتی متضاد بوده است . یک برنامه مبارزاتی مکتوب که کاندیدا، مدیر ستاد و مشاوران کلیدی بر سر آن توافق کرده باشند، میتواند از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کند.
گام اول؛ پژوهش ، جایی است که شما باید از آن شروع کنید و شرایط، تفاوتها و مشخصه های یگانه هر مبارزه انتخاباتی را درک کنید. این گام از آن جهت ضروری است که تنها مرحله ای است که شما این شانس را پیدا می کنید که بفهمید واقعا شرایط متفاوت این انتخابات چیست و چگونه است. در گام اول برای ایجاد یک استراتژی برنده باید با دیدی منطقی و واقعگرایانه، زمینه سیاسی را که در بستر آن فعالیت خواهید کرد، به خوبی بشناسید. درست است که شما هیچ گاه نمیتوانید از تمام وقایع خبر داشته باشید، ولی با صرف زمان مناسب و تعیین اولویتهای درست، میتوانید اطلاعات مورد نیاز خود را برای ایجاد یک استراتژی خوب تکمیل کرده و برای اتفاقات پیش رو آماده شوید.
چند نکته و سوال کلیدی در زمینه درک هرچه بهتر زمینه سیاسی که انتخابات در بستر آن شکل میگیرد، وجود دارد که فهم هرچه بهتر آنها باعث کاملتر شدن برنامه انتخاباتی خواهد شد.
این سوالات به طور خلاصه به شرح زیرمی باشند:
- نوع انتخابات حاضر چیست و چه قواعدی بر آن حاکم اند؟
- ناحیه ای که انتخابات در آن برگزار می شود، چه ویژگیهای خاصی دارد؟
- رای دهندگان از چه ویژگیهایی برخوردارند؟
- نتایج و شرایط انتخابات گذشته چه بوده است؟
- چه عوامل اساسی روی انتخابات حاضر تاثیرگذارند؟
- نقاط قوت و ضعف کاندیدای شما چیست؟
- نقاط قوت و ضعف رقبای سرسخت تان چیست؟
قواعد حاکم بر انتخابات
بسیار مهم است که شما قبل از هر چیزی نوع انتخابات پیش رو و قواعد حاکم بر آن را بررسی کنید؛ چرا که قسمت بزرگی از مبانی استراتژی شما به این اطلاعات وابسته خواهد بود. شما حتما باید قانونهای مربوط را مطالعه کنید و در صورت پیچیده بودن آنها، ازحزب سیاسی خود یا یک وکیل درخواست کنید که نکات مهم آنها را برای شما تشریح کنند. نقض ناخواسته یک قانون ساده یا از دست دادن یک ضرب العجل، ممکن است منجر به شکست شما (حتی قبل از انتخابات) شود .
کاندیدای شما
مهمترین عامل تعیین کننده برای شما در انتخابات، کاندیدای مورد حمایت تان خواهد بود. در طول برنامه ریزی استراتژیک، شما باید صادقانه در مورد نقاط قوت و ضعف کاندیدای تان قضاوت کنید. همچنین شما باید بتوانید نامزد خودتان را از دید رقبای تان ببینید.شاید بهتر باشد که ارزیابی هایتان را به چند دوران مختلف تقسیم کنید؛ از جمله دوران کودکی کاندیدا، میزان تحصیلات، سابقه کاری، سابقه خانوادگی و موقعیتهای سیاسی وی در گذشته.ولی چیزی که اهمیت بسیاری دارد، این است که شما باید در همه این قسمتها، نقاط قوت و ضعف را با هم بررسی کنید. با پیدا کردن هرچه زودتر نقاط ضعف، ستاد انتخاباتی قادر خواهد بود تا بهتر در مقابل اتهامات احتمالی که رقبا در آینده مطرح خواهند کرد واکنش نشان دهد. بسیار بوده اند کاندیداهایی که اشتباهات گذشته را نادیده گرفته اند و رقبایشان با استفاده از همین اشتباهات و با بزرگ جلوه دادن آنها، ایشان را کنار زده اند .
رقبای اصلی
پس از اینکه نقاط ضعف و قوت کاندیدای خود را شناسایی کردید، منطقی است که این کار را برای رقبای خود نیز تکرار کنید. اگر تعداد رقبای شما زیاد است، شما باید آنهایی را انتخاب کنید که سرسخت تر از بقیه محسوب می شوند و دست روی رای دهندگانی گذاشته اند که شما نیز در تلاش برای کسب رای آنها هستید . در این مورد نیز میتوانید ارزیابی هایتان را به چند دوران تقسیم کنید و در هر قسمت به بررسی نقاط ضعف و نقاط قوت آنها بپردازید. مسلما رقبای شما خودشان اطلاعاتشان را افشا نخواهند کرد و احتمالا مجبور خواهید بود به تحقیق و کنکاش در فعالیتهای آنها بپردازید و با استناد به یافته هایتان رای دهندگان را ترغیب کنید تا بر ضد رقبایتان به نفع شما رای دهند. معمولا کاندیداها و ستادهایشان به عوض تحقیق در مورد کاندیداهای دیگر، به دنبال شایعه ای برای رسوایی آنها می گردند تا بتوانند آنها را از صحنه انتخابات کنار بزنند. شاید این کار موفقیت آمیز باشد؛ ولی آنچه با استفاده از تحقیق به دست می آید، معمولا الگوهای رفتاری فرد موردنظر است که با تجزیه و تحلیل آنها میتوانید نظر رای دهندگان را از کاندیدای رقیب به سمت خودتان تغییر دهید. به خصوص که میتوانید با استفاده از این اطلاعات، یک زمینه کاملا متمایز و متضاد بین نامزد خودتان و نامزدهای رقیب یافته و از این تمایزها در پیام اصلی خود استفاده کنید.
اشتباه دیگری که ستادهای انتخاباتی گاها مرتکب می شوند،این است که به اصطلاح نمی خواهند یک مبارزه انتخاباتی منفی را راهبری کنند. بنابراین این گونه تحقیقات را ضروری نمی دانند . ( مبارزه انتخاباتی منفی، فرآیندی است که طی آن نامزدها به جای ترویج نقاط قوت خود، به تخریب و ترویج اشتباهات و نقاط ضعف رقبای خود میپردازند). در حالی که تحقیق درباره کاندیداهای رقیب و مبارزه منفی، دو چیز کاملا متفاوت هستند . با صرف نکردن زمان کافی و عدم انجام تحقیق گسترده در مورد رقبا، شما عملا فرصت ایجاد تمایز مابین نامزد خود و رقبا را ازبین می برید، همچنین به آمادگی که نیاز است در مقابل سخنان و اعمال رقبایتان داشته باشید، دست نخواهید یافت. بسیار مهم است که در هنگام انجام این تحقیقات، منظم باشید : منابع مستندات خود را لیست کنید و سیستمی طراحی کنید که در هنگام نیاز بلافاصله بتوانید به اطلاعات مورد نیاز دسترسی پیدا کنید. همچنین حتما از اطلاعاتتان نسخه پشتیبان تهیه کنید. همه نتایج باید به گونه ای طبقه بندی شوند که به راحتی بتوان به آنها ارجاع داد.
به یاد داشته باشید که نظم و دقت بالا باعث صرفه جویی در وقت و انرژی خواهد شد.